I C 38/21 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie z 2021-05-17
Sygn. akt: I C 38/21 upr
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 maja 2021 roku
Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: sędzia Ludmiła Dulka – Twarogowska
po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2021 roku w Wąbrzeźnie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa: (...) (...) (...) z siedzibą w G.
przeciwko: H. G.
- o zapłatę
1) oddala powództwo w całości,
2) ustala, że koszty procesu ponosi strona powodowa.
Sędzia
Ludmiła Dulka - Twarogowska
Sygn. akt: I C 38/21 upr
POUCZENIE
1. (...)
2. (...)
ZARZĄDZENIE
1. (...) C;
2. (...)
3. (...)
W., dnia 17 maja 2021 r.
Sędzia
Ludmiła Dulka – Twarogowska
Sygn. akt I C 38/21 upr
UZASADNIENIE
W pozwie z 08 stycznia 2021 r. (data nadania w placówce pocztowej) powód E. D. (...) Fundusz (...) w G. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od H. G. 2.163,56 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.
Uzasadniając swoje żądanie powód podał, iż przedmiotową wierzytelność nabył na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej z (...) Sp. z o.o. we W., a powstała ona w związku z udzieleniem pozwanemu pożyczki pieniężnej przez zbywcę wierzytelności w oparciu o umowę nr (...) z (...) r. (k.3-4v).
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 26 stycznia 2021 r. referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie uwzględnił w całości roszczenie dochodzone pozwem – sygn.. akt (...) (k.45).
W skutecznie złożonym sprzeciwie pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości, podnosząc zarzut nieudowodnienia roszczenia oraz zawarcie w umowie niedozwolonych postanowień umownych w zakresie opłat dodatkowych (k.51-54).
Sprawa została rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 24 listopada 2017 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. (pożyczkodawca) zawarła z H. G. (pożyczkobiorca) umowę pożyczki nr (...) na okres do 24 maja 2020 roku, na podstawie której wypłaciła jej kwotę 5.000 zł. Zgodnie z umową całkowita kwota do zapłaty wnosiła 10.670,77 zł i obejmowała oprócz zwrotu całkowitej kwoty pożyczki, także całkowity koszt pożyczki, na który składały się: odsetki kapitałowe za cały okres obowiązywania umowy w kwocie 670,77 zł (10% w stosunku rocznym) i opłata operacyjna za cały okres obowiązywania umowy w kwocie 5.000 zł. Całkowita kwota do zapłaty miała zostać zwrócona przez pożyczkobiorcę w 30 równych miesięcznych ratach, płatnych w wysokości po 355,73 zł, do 24 dnia każdego kolejnego miesiąca, począwszy od 24 grudnia 2017 r.
Dowody:
- umowa pożyczki (k.24-28);
- potwierdzenie dokonania przelewu (k.29,78).
W dniu 27 listopada 2017 r. (...) Sp. z o.o. we W. zawarła ze stroną powodową umowę ramową o współpracy w zakresie sekurytyzacji oraz umowę sekurytyzacji, w oparciu o które dokonała na rzecz powoda przelewu wierzytelności względem pozwanej z tytułu umowy pożyczki nr (...).
O przelewie wierzytelności pierwotny wierzyciel zawiadomił pozwaną pismem z 08 grudnia 2017 r.
Dowody:
- umowa ramowa współpracy w zakresie sekurytyzacji (k.11-20, 79-88);
- umowa sekurytyzacji z zał. (k.21-23,89-92),
- zawiadomienie o cesji (k.32-33).
Pismem z 27 stycznia 2020 r. powód, w związku z brakiem dokonania wymaganej spłaty, wezwał H. G. do zapłaty w terminie do 06 lutego 2020 r. zaległości wynoszącej 674,84 zł, a następnie w piśmie z 01 kwietnia 2020 r. zawarł wypowiedzenie umowy z 30-dniowym okresem wypowiedzenia pod warunkiem braku spłaty zadłużenia wynoszącego 1.398,22 zł.
Dowody:
- wezwanie do zapłaty (k.30-31);
- warunkowe wypowiedzenie umowy pożyczki z dowodem nadania (k.34-35,93).
H. G. dokonała spłaty zadłużenia wynikającego z umowy pożyczki nr (...) w łącznej wysokości 8.631,73 zł.
Okoliczność bezsporna (k.65), ponadto dowody:
- potwierdzenia wpłat (k.55-59).
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się nieuzasadnione.
Powód dochodził spełnienia przez pozwanego zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki gotówkowej, w związku z przelewem wierzytelności na jego rzecz. Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast z treści § 2 tego przepisu wynika, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. W oparciu o zaprezentowane przez powoda dokumenty prywatne, Sąd przyjął, iż E. D. (...) Fundusz (...) z siedzibą w G. wykazał swoją legitymację procesową.
Podstawę prawną roszczenia powoda stanowił art. 720 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Do głównych świadczeń stron należy zaliczyć udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony czas (po stronie pożyczkodawcy) oraz zwrot tych środków (po stronie pożyczkobiorcy).
Pozwana jest konsumentem, zaś poprzednik prawny powoda przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych, dlatego zastosowanie w niniejszej sprawie winny znaleźć także przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz.U.2016.1528 j.t.), w szczególności art. 3 ust. 1 określający, iż przez umowę o kredyt konsumencki należy rozumieć umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1 wskazanej ustawy).
Okoliczności zawarcia umowy pożyczki oraz wypłaty pozwanej kwoty pożyczki należało uznać za niebudzące wątpliwości, ponieważ znajdowały potwierdzenie w dowodach z dokumentów załączonych do pozwu. Bezsporne było twierdzenie powoda, iż pozwana dokonał spłaty pożyczki w zakresie kwoty 8.631,73 zł.
Zgodnie z art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3). Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4).
Jak słusznie zauważa się w orzecznictwie sądowym, sprzeczne z dobrymi obyczajami są m.in. działania wykorzystujące np. niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, działania zmierzające do dezinformacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Chodzi więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania (vide m.in. wyrok SA w Warszawie z 27.01.2011r. w sprawie VI ACa 771/10). Rażące naruszenie interesów konsumenta zachodzi natomiast w sytuacji, w których w rażący sposób została naruszona równowaga interesów stron umowy przez to, że jedna z nich wykorzystała swoją przewagę, formułując konkretne postanowienie umowy. Określenie "rażąco" należy stosować do znacznego odchylenia przyjętego uregulowania od zasady uczciwego wyważenia praw i obowiązków (vide m.in. wyrok SA w Warszawie z 14.09.2011r. w sprawie VI ACa 291/11; wyrok SA w Warszawie z 14.12.2010r. w sprawie VI ACa 487/10) .
Umowa pożyczki nr (...) została zawarta przy użyciu wzorca (formularza), zatem pozwana nie miała rzeczywistego wpływu na jej treść, poszczególne postanowienia umowy nie były z nią uzgadniane indywidualnie.
Wątpliwości Sądu wzbudziła dopuszczalność naliczenia opłaty operacyjnej i obciążenia pozwanej zobowiązaniem do jej zapłaty. W sytuacji, gdy normalnym i uprawnionym wynagrodzeniem pożyczkodawcy są odsetki umowne, zastrzeżone również w analizowanej umowie pożyczki, Sąd uznał, że pożyczkodawca w sposób nieuprawniony naliczył dodatkowe wynagrodzenie w formie opłaty operacyjnej, nie wskazując przy tym żadnych kryteriów, które legły u podstaw jej obliczenia. Ponadto należy podkreślić, że sama opłata cechuje się w sposób rażący nadmierną wysokością, skoro stanowi aż 100 % kwoty faktycznie wypłaconej. Zawierając umowę konsument powinien mieć gwarancję, że naliczone pozaodsetkowe koszty odpowiadają kosztom czynności, których dotyczą, oraz że ich wysokość nie jest zbyt wygórowana, a więc nie narusza dobrych obyczajów. Analizowana opłata operacyjna w sposób jaskrawy naruszała dobre obyczaje, stanowiąc nieuprawnione źródło dochodu dla pożyczkobiorcy, a więc postanowienie ją regulujące należało uznać za klauzulę niedozwoloną, które nie mogło wiązać pozwanej.
Na gruncie umowy pożyczki nr (...) pozwaną obciążał zatem tylko zwrot kwoty pożyczki (5.000 zł) wraz z odsetkami kapitałowymi (670,77 zł). Skoro jednak dokonała ona już spłaty pożyczki w zakresie kwoty 8.631,73 zł, oznaczało to, iż spełniła w całości swoje zobowiązanie. Zatem powództwo należało w całości oddalić, o czym Sąd orzekł w pkt 1 wyroku.
W pkt 2 wyroku Sąd ustalił na podstawie art. 98 § 1 kpc - zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania - że koszty procesu ponosi strona powodowa, która w całości przegrała spór sądowy.
Sędzia
L. T.
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...):
- (...);
3. (...).
W., dnia 29 czerwca 2021 r.
Sędzia Ludmiła Dulka-Twarogowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Ludmiła Dulka – Twarogowska
Data wytworzenia informacji: