Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 stycznia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Ludmiła Dulka - Twarogowska

po rozpoznaniu w dniu 04 stycznia 2023 roku w Wąbrzeźnie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. D. (...) z siedzibą w G.

przeciwko Ł. M.

- o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego Ł. M. na rzecz powoda E. D. (...) z siedzibą w G. 2.733,45 zł (dwa tysiące siedemset trzydzieści trzy złote czterdzieści pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od tej kwoty za okres od (...) roku do dnia zapłaty;

2)  oddala powództwo w pozostałej części;

3)  zasądza od pozwanego Ł. M. na rzecz powoda E. D. (...) z siedzibą w G. 763,46 zł (siedemset sześćdziesiąt trzy złote czterdzieści sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

4)  nadaje wyrokowi w pkt 1 i 3 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia

Ludmiła Dulka – Twarogowska

Sygn. akt: I C 315/22 upr

POUCZENIE

1.  (...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

2.  (...) (...) (...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...) C;

2.  (...)

3.  (...)

Sędzia

Ludmiła Dulka – Twarogowska

W., dnia 04 stycznia 2023 r.

Sygn. akt I C 315/22 upr

UZASADNIENIE

Powód E. D. (...) w G. wystąpił do Sądu z pozwem, w którym domagał się zasądzenia na swoją rzecz od Ł. M. kwoty 4.715,25 zł wraz z odsetkami ustawowym za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu (k.4-5v).

Pozwany nie złożył w wyznaczonym terminie odpowiedzi na pozew.

Sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu(...) roku (...) S.A. w O. (pożyczkodawca) zawarł z Ł. M. (pożyczkobiorca) umowę pożyczki nr (...) na okres od (...) roku do (...)roku, na podstawie której przyznał mu kwotę 2.400 zł, z czego 2.000 zł zostało wypłacone na konto pozwanego, natomiast kwota 400 zł została przeznaczona na pokrycie wynagrodzenia na usługę e-konsultacji medycznych. Zgodnie z umową całkowita kwota do zapłaty wnosiła 4.458,68 zł i obejmowała oprócz zwrotu kwoty pożyczki, także całkowity koszt pożyczki, na który składały się: odsetki kapitałowe za cały okres obowiązywania umowy w kwocie 179,92 zł (odsetki maksymalne, na dzień zawarcia umowy 7,20% w stosunku rocznym) i prowizja operacyjna w kwocie 1.878,76 zł. Całkowita kwota do zapłaty miała zostać zwrócona przez pożyczkobiorcę w 24 miesięcznych ratach. Stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego była zmienna i wynosiła dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie.

Dowody:

- umowa pożyczki (k.26-33);

- formularz informacyjny dot. kredytu konsumenckiego (k.34-36)

- potwierdzenie wypłaty pożyczki (k.33);

- harmonogram do pożyczki (k.37-38).

Z powodu braku spłaty zapadłych rat, pismem z dnia (...) roku pożyczkodawca wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki pod warunkiem zawieszającym – dokonaniaa spłaty całej zaległej kwoty w terminie do 28 lipca 2021 roku.

Dowód:

- wypowiedzenie umowy (43)

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z (...) roku (...) S.A. w O. zbył na rzecz (...) w G. wierzytelność względem pozwanego z tytułu umowy pożyczki nr (...) z (...) roku, o czym powiadomiono pozwanego i wezwano go do zapłaty 4.530,88 zł.

Dowody:

- umowa przelewu wierzytelności wraz z załącznikiem (k.15-25);

- zawiadomienie o cesji (k.39-41).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo uzasadnione.

W niniejszej sprawie zachodziły podstawy do wydania wyroku zaocznego, ponieważ pozwany nie złożył w wyznaczonym terminie odpowiedzi na pozew. W myśl art. 339 § 2 k.p.c. sąd wydając wyrok zaoczny przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o faktach, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Uznanie za prawdziwe twierdzeń pozwu nie zwalnia jednak sądu od obowiązku dokonania prawidłowej oceny żądania pozwu w świetle norm prawa materialnego, a negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo.

Strona powodowa swoją legitymację czynną oparła na art. 509 § 1 k.c. stanowiącym, iż wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast z treści § 2 powołanego wyżej przepisu wynika, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa. W ocenie Sądu powód za pomocą umowy przelewu wierzytelności z 23 grudnia 2021 roku wraz z załącznikiem wykazał, iż jest czynnie legitymowany do zainicjowania niniejszego postępowania.

Podstawę prawną żądania powoda stanowił przepis art. 720 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki w świetle unormowań kodeksu cywilnego może mieć zarówno charakter odpłatny, jak i nieodpłatny, a do głównych świadczeń stron należy zaliczyć udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony okres czasu (po stronie pożyczkodawcy) oraz zwrot tych środków (po stronie pożyczkobiorcy).

Pozwany jest konsumentem, zaś pierwotny wierzyciel przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych, dlatego zastosowanie w niniejszej sprawie winny znaleźć także przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz.U.2019.1083 j.t.), w szczególności art. 3 ust. 1 określający, iż przez umowę o kredyt konsumencki należy rozumieć umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1 wskazanej ustawy).

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3). Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4). Jak słusznie zauważa się w orzecznictwie sądowym, sprzeczne z dobrymi obyczajami są m.in. działania wykorzystujące np. niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, działania zmierzające do dezinformacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Chodzi więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania. Rażące naruszenie interesów konsumenta zachodzi natomiast w sytuacji, w których w rażący sposób została naruszona równowaga interesów stron umowy przez to, że jedna z nich wykorzystała swoją przewagę, formułując konkretne postanowienie umowy. Określenie "rażąco" należy stosować do znacznego odchylenia przyjętego uregulowania od zasady uczciwego wyważenia praw i obowiązków.

Umowa pożyczki nr (...) została zawarta przy użyciu wzorca (formularza), zatem pozwany nie miał rzeczywistego wpływu na jej treść, poszczególne postanowienia umowy nie były z nim uzgadniane indywidualnie.

Wątpliwości Sądu wzbudziła dopuszczalność naliczenia prowizji operacyjnej i obciążenia pozwanego zobowiązaniem do jej zapłaty. W sytuacji, gdy normalnym i uprawnionym wynagrodzeniem pożyczkodawcy są odsetki umowne, zastrzeżone również w analizowanej umowie pożyczki, Sąd uznał, że pożyczkodawca w sposób nieuprawniony naliczył dodatkowe wynagrodzenie w formie prowizji operacyjnej, nie wskazując przy tym żadnych kryteriów, które legły u podstaw jej obliczenia, a ponadto należy podkreślić, że sama prowizja cechuje się w sposób rażący nadmierną wysokością, skoro stanowi aż 78,28 % kwoty faktycznie wypłaconej. Zawierając umowę konsument powinien mieć gwarancję, że naliczone pozaodsetkowe koszty odpowiadają kosztom czynności, których dotyczą, oraz że ich wysokość nie jest zbyt wygórowana, a więc nie narusza dobrych obyczajów. Analizowana opłata operacyjna w sposób jaskrawy narusza dobre obyczaje, stanowiąc nieuprawnione źródło dochodu dla pożyczkobiorcy, a więc postanowienie ją regulujące należy uznać za klauzulę niedozwoloną, która nie może wiązać pozwanego.

Na gruncie umowy pożyczki nr (...) pozwanego obciąża zatem tylko zwrot kwoty pożyczki – 2.400 zł wraz z odsetkami pierwotnego wierzyciela od rat kapitałowych za okres do dnia rozwiązania umowy – 88,53 zł, odsetkami za opóźnienie pierwotnego wierzyciela - 16,66 zł oraz odsetkami za opóźnienie powoda naliczonymi od kwoty 2.400 zł – 228,26 zł. Łącznie wierzytelność powoda wynosi więc 2.733,45 zł i taką kwotę Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanego w pkt 1 wyroku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 27 października 2022 roku do dnia zapłaty, natomiast w pozostałym zakresie podlegało ono oddaleniu, jako nieuzasadnione (pkt 2 sentencji).

O kosztach procesu w pkt 3 orzeczenia Sąd postanowił zgodnie z zasadą ich stosunkowego rozdzielenia wyrażoną w treści art. 100 k.p.c., przyjmując, że powód wygrał proces na poziomie 57,97 %, a jego koszty procesu wyniosły 1.317 zł (400 zł uiszczonej opłaty sądowej, 900 zł wynagrodzenia w stawce minimalnej pełnomocnika będącego radcą prawnym – ustalonego w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych [Dz.U.2018.265 j.t. ze zm.] i 17 zł opłaty skarbowej od czynności złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa). Tym samym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 763,46 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W pkt 4 wyroku orzeczono o rygorze natychmiastowej wykonalności w odniesieniu do pkt 1 i 3 sentencji, w oparciu o art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c.

Sędzia

Ludmiła Dulka-Twarogowska

Pouczenie: (...) (...) (...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

- (...)

3.  (...)

4.  (...)

W., 16.02.2023 r.

Sędzia Ludmiła Dulka-Twarogowska