Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2018 roku funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji w G. asp. P. K. i sierż. szt. B. L., zatrzymali na ul. (...) w R. do kontroli drogowej kierującego pojazdem marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...), którym okazała się być B. G.. W trakcie legitymowania funkcjonariusze Policji wyczuli od B. G. woń alkoholu. W związku z tym B. G. została przewieziona na Posterunek Policji w R., gdzie urządzeniem (...) poddana została badaniu mającemu ustalić stan jej trzeźwości. Badanie wykazało u B. G. o godzinie 16.53 – 0,51 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, o godzinie 16.56– 0,48 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a o godzinie 17.18 – 0,49 mg/l w wydychanym powietrzu.

Dowód:

- częściowo wyjaśnienia oskarżonej B. G. (k. 48, k. 52-52v)

- notatka urzędowa (k. 1)

- protokół z badania stanu trzeźwości analizatorem wydechu wraz ze świadectwem wzorcowania (k. 2-3v)

B. G. urodziła się w (...) roku. Posiada wykształcenie wyższe. Pełni funkcję kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w R.. Ma dwoje dzieci. Na jej utrzymaniu pozostaje jedno dziecko w wieku 13 lat. Jest płatnikiem podatku rolnego. Jest właścicielem nieruchomości w powiecie (...) oraz samochodu O. (...) rok produkcji 2008. Osiąga dochód w wysokości 4.200 zł miesięcznie. Nie była uprzednio karana.

Dowód:

- pismo z Urzędu Miasta i Gminy R. (k. 13)

- dane o podejrzanym (k. 14, k. 18)

- informacja z Krajowego Rejestru Karnego (k. 46)

- pismo Starosty (...) (k. 17-17v)

B. G. wyjaśniła, że obecnie mieszka z rodzicami w K., którzy wymagają jej pomocy. Ojciec cierpi na nowotwór, a matka na chorobę Alzheimera. W dniu zdarzenia były (...) i piekła ciasto z alkoholem, wypijając przy tym drinka. Około godziny 16:00 zadzwoniła do niej koleżanka, że jest do odebrania recepta dla taty. Lekarstwa były potrzebne, a nie mógł nikt inny pojechać. Jej mąż pracuje za granicą, a rodzeństwo mieszka w innych miastach. Koleżanka, którą chciała poprosić o pomoc nie odbierała telefonu. (k. 21v-22, , k. 48).

B. G. wskazała nadto, że przebywa na zwaleniu lekarskim do 09 kwietnia 2019 roku i nie jeździ do pracy. Syna do szkoły w R. zawozi zaś jej koleżanka. Podała też, że w nagłych przypadkach wymagane jest podanie leków przeciwbólowych jej ojcu w szpitalu. Obecnie, w razie zaistnienia takiej potrzeby, przyjeżdża jej koleżanka, która jest pielęgniarką. Wskazała, że nie ma możliwości dojazdu komunikacją publiczną do pracy, szkoły i z rodzicami do lekarzy ( k. 34v, k. 52-52v).

Przystępując do oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego należy stwierdzić, że oskarżona przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu, co zasługiwało na wiarę. B. G. nie kwestionowała faktu kierowania pojazdem marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w dniu 30 listopada 2019 roku po uprzednim spożywaniu alkoholu, zatrzymania do kontroli drogowej przez funkcjonariuszy Policji oraz przeprowadzonych badań na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Wyjaśnienia w tym zakresie są zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie i uznanym za wiarygodny materiałem dowodowym, wspólnie tworzą spójną i logiczną całość. Sąd doszedł do przekonania, że wyjaśnienia oskarżonej nie zasługują na przymiot wiarygodności w części dotyczącej ilości spożytego alkoholu i tego, że jej wyjazd był konieczny. Wyjaśnienia te w ocenie Sądu są nieprzekonujące i świadczą niewątpliwie o przyjętej linii obrony mającej na celu umniejszenie swojej odpowiedzialności.

Kierując się zasadami logiki i doświadczenia życiowego, w ocenie Sądu w sytuacji poważnego zagrożenia życia lub zdrowia ojca, B. G. zadzwoniłaby po pogotowie ratunkowe. Nadto, jak wskazała w swoich późniejszych wyjaśnieniach, do jej ojca przyjeżdża pielęgniarka, która w nagłych przypadkach podaje mu leki. W ocenie Sądu okoliczności te stanowią nieudolną próbę usprawiedliwienia swojego zachowania.

W niniejszej sprawie nie ma żadnych podstaw do tego, aby podważyć prawidłowość przeprowadzonej przez funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w G. asp. P. K. i sierż. szt. B. L. czynności w postaci zbadania stanu trzeźwości oskarżonej ani też rzetelności spisanej z tej czynności protokołu (k. 2-3v). W ocenie Sądu interwencję przeprowadzono w sposób rzetelny i zgodnie z obowiązującymi procedurami.

Na wiarę zasługuje także treść pozostałych dokumentów ujawnionych i zaliczonych w poczet materiału dowodowego. Autentyczność oraz wartość dowodowa tych dokumentów nie budzi wątpliwości Sądu.

Uwzględniając zebrany w sprawie materiał dowodowy stwierdzić należy, że obdarzone przez Sąd wiarą dowody łączą się w logiczną całość i stanowią wystarczającą podstawę do uznania, że okoliczności popełnienia przez oskarżoną B. G. zarzucanego jej czynu i jej wina nie budzi wątpliwości. Oskarżona swoim zachowaniem wyczerpała przedmiotowe jak i podmiotowe znamiona przypisanego jej czynu.

W niniejszej sprawie Prokurator wystąpił z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec B. G. na okres próby 1 roku, orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku z zaliczeniem na jego poczet okresu zatrzymania prawa jazdy, zasądzenie świadczenia pieniężnego w wysokości 2.000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej oraz obciążenie kosztami postępowania - podejrzanej o to, że w dniu 30 listopada 2018 roku na ulicy (...) w miejscowości R. kierowała samochodem osobowym m-ki O. (...) o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości o zawartości 0,51 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, to jest o przestępstwo z art. 178a § 1 kk.

Przepis art. 178 a § 1 kk stanowi, że karze podlega, kto znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem powszechnym, co oznacza, że może być popełnione przez każdy podmiot zdolny do ponoszenia odpowiedzialności karnej. Przedmiotem ochrony wskazanego przepisu jest bezpieczeństwo ruchu lądowego, wodnego i powietrznego - główny przedmiot ochrony) oraz życie i zdrowie - dodatkowy przedmiot ochrony (J. Piórkowska-Flieger, w: Bojarski, Kodeks karny, 2006, s. 320).

Z treści art. 178 a § 1 kk wynika, że dla stwierdzenia przesłanek popełnienia przestępstwa wskazanych w tym przepisie konieczne jest spełnienie następujących znamion: po pierwsze – sprawca powinien prowadzić pojazd mechaniczny, po drugie – prowadzący pojazd musi znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem innego środka odurzającego, wreszcie po trzecie – pojazd mechaniczny powinien być prowadzony w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Należy stwierdzić, że wszystkie wyżej wskazane przesłanki zostały spełnione w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego postępowania.

Niewątpliwie B. G. prowadziła pojazd mechaniczny. Oskarżona kierowała bowiem samochodem marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Sąd Najwyższy uznał, że: ,,pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym jest każdy pojazd drogowy lub szynowy napędzany umieszczonym na nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower (wyr. SN z 4.2.1993 r., III KRN 254/92, OSP 1993, Nr 10). Prowadzenie pojazdu nie ma swojej legalnej definicji. Nie ma jednak wątpliwości, że prowadzenie pojazdu immanentnie łączy się z podjęciem czynności polegających na wprawieniu pojazdu w ruch, a następnie na utrzymywaniu pojazdu w ruchu (R.A. Stefański, Glosa do wyroku SN z 22.7.1993 r.; II KRN 110/93 oraz J. Wojciechowski, Kodeks karny, s. 102).

Oskarżona w chwili popełnienia czynu zabronionego znajdowała się w stanie nietrzeźwości. Zgodnie z treścią art. 115 § 16 kk stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm ³ wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Funkcjonariusze policji przewieźli B. G. na Posterunek Policji w G., gdzie urządzeniem (...) poddano oskarżoną badaniu mającemu ustalić stan jej trzeźwości. Badanie wykazało o godzinie 16.53 – 0,51 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, o godzinie 16.56– 0,48 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a o godzinie 17.18 – 0,49 mg/l w wydychanym powietrzu. Pomiary te zostały potwierdzone w protokole z przebiegu badania stanu trzeźwości.

B. G. kierowała pojazdem mechanicznym po drodze publicznej, gdzie odbywa się normalny ruch pojazdów, co stanowi prowadzenie pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym. Należy zauważyć, że dla wypełnienia znamion przestępstwa określonego w art. 178a § 1 kk wystarczające jest prowadzenie go w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego w jakiejkolwiek strefie ruchu, to jest w ruchu lądowym (drogowym lub kolejowym), wodnym lub powietrznym, (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie, II AKa 131/04, KZS 2004/9/3). Nie może budzić wątpliwości, że oskarżona prowadziła pojazd w ruchu lądowym – jechała ona bowiem ulicą (...) w R..

Występek z art. 178a § 1 kk ma charakter umyślny, przy czym samo uruchomienie i prowadzenie pojazdu wymaga zamiaru bezpośredniego, natomiast fakt znajdowania się przez prowadzącego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego może być również objęty zamiarem ewentualnym. Niezbędna jest więc świadomość sprawcy, że może znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego i godzenie się z tą możliwością. Analizując zachowanie oskarżonej od strony podmiotowej, stwierdzić należy, że oskarżona, spożywając alkohol w dniu zdarzenia i to w takiej ilości, która podczas badania o godz. 16.53 wynosiła 0,51 mg/l zdawała sobie sprawę z tego, że nie powinna prowadzić pojazdu mechanicznego, a mimo to dopuściła się takiego zachowania, umyślnie naruszając zasadę ruchu drogowego, tj. zasadę trzeźwości. W tym stanie rzeczy nie można mieć wątpliwości, że od strony podmiotowej oskarżona swoim zachowaniem wypełniła ustawowe znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Podkreślić należy, że kwestia karalności tego rodzaju zachowań jest powszechnie znana.

Sąd przychylił się do wniosku Prokuratora i ustalając, że oskarżona B. G. dopuściła się popełnienia zarzucanego jej czynu, to jest występku z art. 178a § 1 kk i uznając, że wina oskarżonej i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, a okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, na podstawie art. 66 § 1 kk i art. 67 § 1 kk warunkowo umorzył postępowanie przeciwko oskarżonej na okres 1 roku próby. W ocenie Sądu przesłanki pozwalające na warunkowe umorzenie postępowania karnego zostały w niniejszej sprawie spełnione.

W myśl art. 66 § 1 kk, sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

W ocenie Sądu powyższe okoliczności zachodzą w niniejszym przypadku. Otóż wina i społeczna szkodliwość czynu przypisanego oskarżonej nie są znaczne. Przy ustalaniu stopnia winy należy wziąć pod uwagę przede wszystkim możliwość i stopień: rozpoznawalności sytuacji faktycznej i prawnej przy podejmowaniu określonego zachowania, swobodnego podejmowania decyzji co do tego zachowania, prawidłowości przebiegu procesu motywacyjnego, zdolności i możliwości przewidywania przebiegu związków przyczynowych i skutków swojego zachowania, zdolności i możliwości pokierowania swoim postępowaniem – w danym czasie, danej sytuacji i danych okolicznościach (por. P. Kardas, J. Majewski, O dwóch znaczeniach winy w prawie karnym, PiP 1993/10, s. 77, oraz G. Łabuda [w:] Kodeks karny. Część ogólna..., red. J. Giezek, 2012, s. 471). U oskarżonej te procesy nie były zaburzone. B. G. miała bowiem wystarczający zasób wiedzy i doświadczenia życiowego, by rozpoznać negatywne znaczenie podjętego zachowania. Nie mniej jednak wspominane przez oskarżoną problemy rodzinne skłoniły ją w ocenie Sądu do tego nieprzemyślanego działania. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd miał na uwadze dyrektywy wymienione w art. 115 § 2 kk. Zgodnie z art. 115 § 2 kk, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Niewątpliwie popełnienie przestępstwa z art. 178a § 1 kk jest niesie za sobą potencjalnie duży stopień społecznej szkodliwości. W niniejszej sprawie jednak, wartość alkoholu w wydychanym przez oskarżoną powietrzu w żadnym z badań nie przekroczyła w sposób znaczny określonych przez kodeks karny norm stanu nietrzeźwości. Nadto B. G. poruszała się drogą o małym natężeniu ruchu, a zatem nie stanowiła realnego niebezpieczeństwa spowodowania kolizji czy wypadku drogowego.

Kolejną przesłanką wskazaną w art. 66 § 1 kk jest to, by okoliczności popełnienia czynu nie budziły wątpliwości. W niniejszej sprawie B. G. w zasadzie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Fakt zaistnienia zdarzenia wynika bezsprzecznie ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności z protokołu z badania stanu trzeźwości analizatorem wydechu.

Oskarżona dotychczas prowadziła poprawny i ustabilizowany tryb życia. Pełni funkcję kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w R.. Nie wchodziła w konflikt z prawem. Jej zachowanie objęte niniejszym postępowaniem miało charakter incydentalny. Zatem właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia skłaniają Sąd do przekonania, że B. G. będzie przestrzegała porządku prawnego - mimo warunkowego umorzenia wobec niej postępowania karnego. W ocenie Sądu groźba ewentualnego podjęcia warunkowo umorzonego postępowania karnego w razie nieprzestrzegania przez oskarżoną porządku prawnego będzie wystarczająca dla osiągnięcia celów postępowania, w szczególności w zakresie zapobieżenia popełnienia przez nią kolejnych przestępstw. W szczególności pod uwagę należy wziąć okoliczność, że oskarżona mieszka i pracuje w małym środowisku lokalnym, w którym fakt kierowania przez nią samochodem w stanie nietrzeźwości stał się z pewnością powszechnie znany i jest przez społeczność odbierany jako zachowanie wyjątkowo naganne.

Zdaniem Sądu okres próby 1 roku, na który następuje warunkowe umorzenie postępowania, pozwoli zweryfikować to, czy oskarżona będzie rzeczywiście przestrzegała porządku prawnego.

Zgodnie z § 2 wskazanego powyżej przepisu, warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. W niniejszej sprawie przesłanka formalna wskazana w art. 66 § 2 kk została zatem spełniona. Popełnienie przestępstwa z art. 178a § 1 kk zagrożone jest grzywną, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

W myśl art. art. 67 § 3 kk, umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę; sąd może nałożyć na sprawcę obowiązki wymienione w art. 72 § 1 pkt 1-3, 5-6b, 7a lub 7b kk, a ponadto orzec świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 kk lub zakaz prowadzenia pojazdów, wymieniony w art. 39 pkt 3 kk, do lat 2.

Sąd na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 3 kk, w pkt. 2 wyroku, orzekł wobec oskarżonej środek karany w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku. Sąd na podstawie art. 63 § 4 kk na poczet w pkt 2 wyroku środka karnego zaliczył oskarżonej okres zatrzymania prawa jazdy nr (...) wydane przez Starostę (...) od dnia 30 listopada 2018 roku.

Oskarżona przed Sądem podnosiła, że zakaz prowadzenia pojazdów spowoduje znaczne utrudnienia w jej życiu. Mieszka bowiem obecnie z rodzicami we wsi K., a pracuje w R.. W tej miejscowości do szkoły uczęszcza też jej syn. Obecnie przebywała na zwolnieniu lekarskim, a jej syna do szkoły na godz. 8.00 woziła jej koleżanka. Oskarżona podniosła, że od 09 kwietnia 2019 roku wraca do pracy, którą rozpoczyna o godz. 7.00. W związku z tym koleżanka musiałaby jeździć dwa razy, żeby ich zawieźć na różne godziny. Co więcej, dotąd jeździła ze swoimi rodzicami na badania nawet 4 razy w miesiącu. Wskazała, że jej syn mieszka w G., siostra zaś w L., a brat w (...). Mąż pracuje w firmie transportowej i przyjeżdża do domu co 4 tygodnie na okres 1 tygodnia. Nadto w nagłych przypadkach wymagane jest podanie leków przeciwbólowych jej ojcu w szpitalu. Obecnie, w razie zaistnienia takiej potrzeby, przyjeżdża jej koleżanka, która jest pielęgniarką.

W ocenie Sądu w przypadku B. G. brak jest podstaw do zaniechania orzekania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów z uwagi na podnoszone przez nią okoliczności. W pierwszej kolejności podnieść należy, że orzeczenie tego środka jest konsekwencją wcześniejszego zachowania oskarżonej, która wiedząc przede wszystkim, że ma rodziców, którzy wymagają regularnego zawożenia do lekarzy, weszła w konflikt z prawem i nie pomyślała o dalszych konsekwencjach, które musi ponieść.

Sąd na podstawie G. M. ustalił, że odległość ze wsi K. do miejscowości R. wynosi jedynie ok. 4 km. Jak wynika natomiast z wyjaśnień oskarżonej, może ona liczyć na pomoc koleżanki w podwożeniu do R.. Co więcej, istnieje możliwość skorzystania z innych środków transportów, jak rower czy publiczna komunikacja. Nadto zbliża się okres wakacyjny, a co za tym idzie, syn oskarżonej nie będzie musiał przez okres 2 miesięcy dojeżdżać do szkoły. Odnosząc się do kwestii zawożenia rodziców na umówione wizyty lekarskie czy do szpitala w celu podawania leków, podnieść należy, że członkowie rodziny oskarżonej nie mieszkają na tyle daleko, by nie móc jej wyręczyć. W nagłych przypadkach – jak wynika z wyjaśnień oskarżonej - leki jej ojcu podaje w jego miejscu zamieszkania znajoma pielęgniarka. W przypadku zagrożenia życia i zdrowia oskarżona powinna zaś wezwać pogotowie ratunkowe.

W rozpatrywanym przypadku - z uwagi na treść przepisu art. 67 § 3 kk, orzeczenie wobec oskarżonej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych nie było obligatoryjne. W ocenie Sądu orzeczenie tego środka było jednak konieczne w celu wzmożenia dolegliwości wynikających z warunkowego umorzenia postepowania karanego. Oskarżona zostanie wyeliminowana na pewien czas z ruchu drogowego jako kierująca, co powinno dodatkowo wpłynąć na to, aby zrozumiała naganność swego zachowania i uświadomi sobie, że czyn taki nie może pozostać bez żadnych konsekwencji. Zastosowanie tego środka jest w ocenie Sądu zasadne także w celu uniknięcia odczucia społecznego, że oskarżona pomimo popełnienia przestępstwa pozostaje bezkarna.

Sąd kierując się okolicznościami sprawy, które jednocześnie miały wpływ na zastosowanie przez Sąd dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania, uznał za wystarczające zastosowanie wobec B. G. środka karanego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na najkrótszy z możliwych okresów - na okres 1 roku.

Nadto Sąd na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk orzekł wobec oskarżonej świadczenie pieniężne w kwocie 2000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w W.. Sąd miał na względzie, że oskarżona odczuje realną dolegliwość związaną z faktem uznania jej za winną popełnionego przestępstwa. Orzeczenie w tym zakresie wzmocni też społeczne poczucie sprawiedliwości. Zdaniem Sądu orzeczeniu wobec oskarżonej świadczenia pieniężnego nie stoi na przeszkodzie także jej sytuacja finansowa. Oskarżona posiada bowiem stały dochód w postaci wynagrodzenia za pracę. Orzeczona w wyroku kwota 2.000 zł nie przekracza zatem możliwości B. G..

Mając na uwadze sytuację majątkowa oskarżonej, okoliczność, że posiada ona stałą pracę, Sąd obciążył oskarżoną w całości kosztami postępowania w wysokości 70 złotych oraz opłatą w kwocie 100 złotych płatne na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie.