II K 148/19 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie z 2019-12-16
Sygn. akt II K 148/19
UZASADNIENIE
Na mocy wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 23 czerwca 2016 roku, w sprawie II 114/16 na R. R. ciąży zakaz zbliżania się na odległość nie mniejszą niż 100 metrów do R. K..
Dowód:
- odpis wyroku Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z 23.06.2016 r., sygn. akt II K 114/16 (k. 5-6)
W dniu 23 grudnia 2018 roku R. K. udała na zakupy do sklepu (...) i do” znajdującego się przy ul. (...) w W.. Po drugiej stronie ulicy szedł R. R.. Gdy zobaczył R. K., zaczął ją znieważać słowami wulgarnymi, powszechnie uznanymi za obelżywe jak na k. 14. Wszedł następnie za R. K. do sklepu i zbliżył się do niej na odległość mniejszą niż 100 m i w dalszym ciągu ją wyzywał. Po opuszczeniu sklepu, R. R. odwiązał smycz od stojaka do rowerów, do której przyczepiony był pies R. K. i odszedł z nim. R. K. widząc to na ekranie monitoringu, wybiegła ze sklepu i wyrwała mu smycz, a następnie zadzwoniła na Policję.
Dowód:
- zeznania świadka R. K. (k.13v-14, 00:09:29-00:28:57 na k. 133-133v)
- zeznania świadka M. B. (00:50:41-00:57:51 na k. 135-135v)
- zeznania świadka M. W. (1) (00:57:51-01:01:51 na k.135v)
- zeznania świadka M. K. (1) (k. 41v, 00:06:19-00:09:56 na k. 139v-140)
W dniu 09 marca 2019 roku R. R. wszedł wraz ze swoim ojczymem K. R. do sklepu (...) i do” przy ul. (...) w W.. Znajdowała się w nim R. K.. R. R. zbliżył się do niej na odległość mniejszą niż 100 m i używał wobec niej słów wulgarnych i znieważał mówiąc: ,,jak tu śmierdzi, czy wy wytrzymujecie przy tej konfidentce”.
Dowód:
- zeznania świadka R. K. (k. 13v-14, k. 28v, 00:09:29-00:28:57 na k. 133-133v)
W 04 kwietnia 2019 roku R. R. podszedł do R. K. i zbliżył się do niej na odległość mniejszą niż 100 m , gdy ta stała przed wejściem do bloku, w którym mieszka. W pobliżu znajdował się też jej syn M. K. (2) oraz jego partnerka P. G.. R. R. ubliżał jej słowami wulgarnymi jak na k. 53v. Nadto kilkukrotnie groził jej pozbawieniem życia, w przypadku gdyby ta ,,jeszcze raz poszła na Policję”.
Dowód:
- zeznania świadka R. K. (k. 53v , 00:09:29-00:28:57 na k. 133-133v)
- zeznania świadka M. K. (2) (k. 59v-60, k. 00:28:57-00:42:40 na k. 134)
- zeznania P. G. (k. 16v-17, 00:42:40-00:49:02 na k. 134-134v)
- nagranie z monitoringu miejskiego (k. 68)
- protokół oględzin rzeczy (k. 69-70v)
W 17 kwietnia 2019 roku R. R. spotkał R. K., gdy ta przechodziła z psem koło sklepu (...) i do” przy ul. (...) w W.. Zbliżył się do niej na odległość mniejszą niż 100 m i wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za obelżywe jak na k. 62v.
Dowód:
- zeznania świadka R. K. (k. 62v, 00:09:29-00:28:57 na k. 133-133v)
R. R. w dniu 27 kwietnia 2019 roku spotkał R. K. na ul. (...) w W.. Zbliżył się do niej na odległość mniejszą niż 100 m i wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za obelżywe jak na k. 75v. Tego samego dnia, gdy R. K. szła ulicą (...) w W., R. R. zbliżył się do niej na odległość mniejsza niż 100 m i obrażał jak na k. 75v.
Dowód:
- zeznania świadka R. K. (k. 75v, 00:09:29-00:28:57 na k. 133-133v)
W dniu 01 maja 2019 roku funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w W. st. sierż. T. O. i st. sierż. B. M., zatrzymali do kontroli drogowej na ul. (...) w W. kierującego motorowerem marki R. (...) o nr rej. (...), którym okazał się być R. R.. Poruszał się on tzw. zygzakiem. W trakcie legitymowania funkcjonariusze Policji wyczuli od R. R. woń alkoholu. R. R. został przewieziony do Komendy Powiatowej Policji w W., gdzie urządzeniem A. (...) (...) (...) poddano go badaniu mającemu ustalić stan jego trzeźwości. Badanie wykazało u R. R. o godzinie 21.21 – 1,04 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Badanie urządzeniem A. (...) o godz. 21.23 wykazało u niego – 0,98 mg/l, a o godz. 21. 25 – 0,95 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.
Dowód:
- protokół badania stanu trzeźwości k. 86-86v wraz ze świadectwem wzorcowania k. 87-87v
- protokół badania stanu trzeźwości k. 88-88v wraz ze świadectwem wzorcowania k. 89-89v
R. R. urodził się w (...) roku. Jest bezdzietnym kawalerem. Ma wykształcenie podstawowe. Nie pracuje. Pozostaje na utrzymaniu matki. Nie ma żadnego majątku. Był uprzednio karany.
Dowód:
- dane o podejrzanym (k. 78)
- pismo ze Starostwa Powiatowego w W. (k. 95)
- pismo z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (k. 96)
- informacja z Krajowego Rejestru Karnego (k. 110-111)
- odpis wyroku łącznego Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 28.04.2016 r., w sprawie II K 12/16 (k. 125-126)
Oskarżony w toku postepowania przygotowawczego przyznał się do czynu zarzucanego mu w pkt. II aktu oskarżenia, tj. że kierował pojazdem znajdując się w stanie nietrzeźwości. Nie przyznał się natomiast do czynu zarzucanego mu w pkt. I aktu oskarżenia. R. R. odmówił składania wyjaśnień. (k. 107)
Przystępując do oceny zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego należy stwierdzić, że Sąd nie miał możliwości dokonania oceny wyjaśnień R. R.. Oskarżony nie złożył ich zarówno na etapie postepowania przygotowawczego, jak i sądowego.
Nieprzyznanie się oskarżonego w toku postępowania przygotowawczego do popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt. I aktu oskarżenia stoi jednak w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie i uznanym za wiarygodny materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami R. K.. Podkreślić należy, że Sąd oceniając zarówno jej zeznania, jak i pozostałych świadków, podchodził do nich z dużą dozą ostrożności. Z poczynionych na tej podstawie ustaleń wynika, że R. R. kilkukrotnie naruszał orzeczony wobec niego zakaz zbliżania się do R. K., a przy tym znieważał ją, a nadto groził pozbawieniem życia.
Przyznanie się przez oskarżonego do kierowania motorowerem w stanie nietrzeźwości nie budzi zaś wątpliwości. Fakt ten wynika bowiem bezsprzecznie z protokołów badań stanu trzeźwości. R. R. w dniu 01 maja 2019 roku został zatrzymany do kontroli drogowej. Zbadano stan jego trzeźwości. Badanie urządzeniem A. (...) (...) wykazało u oskarżonego o godzinie 21.21 – 1,04 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Badanie urządzeniem A. (...) o godz. 21.23 wykazało – 0,98 mg/l, a o godz. 21. 25 – 0,95 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.
Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom pokrzywdzonej R. K., uznając je za stanowcze i logiczne (k. 12v-13, k. 28v, k. 53v, k. 62v, k. 75v, 00:09:29-00:28:57 na k. 133-133v) . W głównej mierze to na jej relacji Sąd oparł swe ustalenia w niniejszej sprawie. Jej wersja poparta została generalnie zeznaniami pozostałych świadków – M. K. (2), P. G., M. B., M. W. (1), M. W. (2). Byli oni też bezpośrednimi świadkami naruszania przez R. R. zakazu zbliżania się i używania wobec niej wulgarnych słów. Wskazać należy, że zeznania składane przez pokrzywdzoną w postępowaniu przygotowawczym są bardziej szczegółowe niż te złożone przed Sądem. Wynika to jednak stąd, że była ona wówczas przesłuchiwana bezpośrednio po zdarzeniach z udziałem R. R.. Z jej zeznań wynika, że w dniach 23 grudnia 2018 roku, 04 kwietnia 2019 roku, 17 kwietnia 2019 roku, 27 kwietnia 2019 spotykała R. R. na ulicy, a dniu 09 marca 2019 roku w sklepie. Oskarżony za każdym razem podchodził do niej na odległość mniejszą niż 100 metrów i znieważył słowami wulgarnymi powszechnie uznanymi za obelżywe, naruszając w ten sposób orzeczony zakaz zbliżania się do niej. Co więcej, w dniu 04 kwietnia 2019 roku groził jej pozbawieniem życia. R. K. wskazała, że nie zdarzyło się by przeszedł obok niej obojętnie poza jednym razem, kiedy powiedział jej ,,dzień dobry” jak wyszedł z więzienia,. Z zeznań R. K. wynika, że obawia się ona R. R.. Boi się wychodzić z domu, chociaż wie, że jest w zakładzie karnym. W ocenie Sądu, w relacji świadka brak jest elementów świadczących o konfabulacji czy próbie manipulowania faktami.
Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. K. (2) – syna R. K., bowiem były one jasne i spójne (k. 59v-60, k. 00:28:57-00:42:40 na k. 134). Podał, że konflikt z R. R. zaczął się od próby kradzieży przez niego alkoholu w sklepie, w którym pracuje. Zeznał, że był bezpośrednim świadkiem zdarzenia, które miało miejsce w dniu 04 kwietnia 2019 roku. Gdy pakował rzeczy do samochodu, to usłyszał głośne krzyki, wyzwiska, groźby. Podał, że notorycznie dostaje telefony od matki o niewłaściwym zachowaniu R. R. wobec niej. Najczęściej sytuacje te mają miejsce, gdy oskarżony znajduje się pod wpływem alkoholu lub w grupie osób ze swojego otoczenia. Świadek potwierdził też, że jego matka obawia się R. R.. Podobnie Sąd ocenił zeznania świadka P. G. (k. 16v-17, 00:42:40-00:49:02 na k. 134-134v), która także była świadkiem zdarzenia z dnia 04 kwietnia 2019 roku. Treść zeznań tych świadków potwierdza wersję pokrzywdzonej w zakresie, w jakim wskazywała na negatywne nastawienie i zachowanie oskarżonego w stosunku do niej.
Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. B. (00:50:41-00:57:51 na k. 135-135v) i M. W. (1) 00:57:51-01:01:51 na k.135v) – funkcjonariuszy Policji. Sąd uznał ich zeznania za w pełni wiarygodne, ponieważ były spójne i bezstronne, a Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, które mogłyby poddać w wątpliwość prawdziwość ich relacji. Jako funkcjonariusze publiczni nie mieli oni żadnego interesu w wydaniu przez Sąd określonego rozstrzygnięcia. Potwierdzili, że zostali wezwani na interwencję w dniu 23 grudnia 2018 roku w związku z tym, że R. R. naruszył zakaz zbliżania się i ubliżał R. K., a nadto chciał zabrać jej psa.
Na wiarę zasługiwały zeznania świadka M. W. (2), która pracuje w sklepie (...) i do” przy ul. (...) w W.. Wskazać należy, że nie pamiętała ona już szczegółów zdarzenia. Jest to jednak w pełni usprawiedliwione upływem czasu. Potwierdziła jednak, że słyszała wyzwiska kierowane w sklepie przez R. R. pod adresem R. K.. (k. 41v, 00:06:19-00:09:56 na k. 139v-140)
Właściwie za nieprzydatne do poczynienia ustaleń w niniejszej sprawie okazały się zeznania świadka G. Ś. (k. 73v, 00:09:56-00:17:57 na k. 140-140v). Z jej zeznań wynika, że miała miejsce sytuacja, że R. R. z R. K. głośno rozmawiali przed blokiem. Nie słyszała jednak treści ich rozmowy. Krótko też obserwowała te zdarzenie.
Rozważając niniejszą sprawę Sąd nie miał możliwości oprzeć się na zeznaniach K. R., bowiem osoba ta, jako najbliższa dla oskarżonego, skorzystała z prawa do odmowy składania zeznań.
Jako wiarygodne Sąd ocenił dowody z dokumentów. Brak było podstaw do podważenia ich autentyczności oraz informacji w nich zawartych. Dowody te zostały sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Zdaniem Sądu w sprawie nie zachodziły żadne okoliczności, które mogłyby podważyć ich wiarygodność
R. R. został oskarżony o to, że:
I. w dniach 23 grudnia 2018 roku, 09 marca 2019 roku, 4 kwietnia 2019 roku i
17 kwietnia 2019 roku, 27 kwietnia 2019 roku, w W., woj. (...)- (...), nie stosował się do zakazu zbliżania się na odległość nie mniejszą niż
100 m do osoby R. K., orzeczonego wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie sygn. akt II K 114/16, z dnia 23 czerwca 2016 roku na okres 3 (trzech) lat, poczynając od 1 lipca 2016 roku, Ponadto w tym samych miejscach i czasach w miejscu publicznym bez powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego znieważył słowami wulgarnymi powszechnie uznanymi za obelżywe R. K., ponadto w dniu 04 kwietnia 2019 roku w W. w miejscu publicznym bez powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego kierował wobec R. K. groźbę karalną pozbawienia zdrowia i życia, czym wzbudził u pokrzywdzonej uzasadnioną obawę spełnienia tej groźby, przy czym czynu tego dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy karny pozbawienia wolności, będąc skazanym wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Toruniu II Wydział Karny sygn. akt II K 12/16 z dnia 28 kwietnia 2016 roku, na karę 2 lat i 3 miesiąca pozbawienia wolności za przestępstwo określone w art. 299 § 1 kk i 190 § 1 kk, którą to odbywał w okresie od 09 listopada 2015 roku do dnia 08 czerwca 2017 roku, tj. o czyn z art. 244 kk w zb. z art. 190 § 1 kk w zb. z art. 216 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk,
II. w dniu 01 maja 2019 roku w W., woj. (...)- (...) na ul. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości o zawartości 1,04 mg/l, tj. 2,18 promila alkoholu w wydychanym powietrzu, kierował motorowerem marki R. (...) o nr rej. (...) w ruchu lądowym, tj. o czyn z art. 178a § 1 kk.
Zgodnie z art. 244 kk, karze podlega, kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu zbliżania się do określonych osób.
Rodzajowym przedmiotem ochrony jest prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, zaś bezpośrednim – prawidłowe wykonanie konkretnego orzeczenia sądu zawierającego konkretny zakaz, obowiązek lub nakaz ogłoszenia orzeczenia.
Czyn zabroniony z art. 244 kk jest występkiem umyślnym, który może być popełniony tak z zamiarem bezpośrednim, jak i ewentualnym. (Art. 244 KK red. Stefański 2019, wyd. 24/A. Herzog)
Oskarżony niewątpliwie swoim zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa z art. 244 kk. R. R. co prawda nie przyznał się do popełnienia tego czynu, jednakże nieprzyznanie te stoi w sprzeczności z ze zgromadzonym w niniejszej sprawie materiałem dowodowym. Na mocy wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 23 czerwca 2016 roku, w sprawie II 114/16 na R. R. ciążył zakaz zbliżania się na odległość nie mniejszą niż 100 metrów do R. K.. Na gruncie niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że oskarżony wiedział o orzeczonym zakazie zbliżania się do R. K.. Mimo to, oskarżony w dniach 23 grudnia 2018 roku, 09 marca 2019 roku, 4 kwietnia 2019 roku i 17 kwietnia 2019 roku, 27 kwietnia 2019 roku naruszył swoim zachowaniem orzeczony zakaz. Oskarżony widząc R. K. na ulicy czy też w sklepie, podchodził do niej i obrażał ją. Miała miejsce też sytuacja, że chciał zabrać jej psa, którego ta zostawiła przed sklepem.
Sąd miał na uwadze, że nie wyczerpują znamion tego przestępstwa zachowania nieumyślne, przypadkowe, czy też niezależne od woli sprawcy. R. R. nie mógł przewidzieć tego, że danego dnia spotka pokrzywdzoną. Niemniej jednak, kiedy taka sytuacja miała miejsce, nie przechodził obok R. K. obojętnie. Zbliżał się do pokrzywdzonej i doprowadzał do eskalacji konfliktu. Jego zachowanie sprawiało, że R. K. obawiała się o swoje bezpieczeństwo. W ocenie Sądu, oskarżony chciał się zbliżać się do pokrzywdzonej i to czynił.
W art. 216 kk zostało uregulowane przestępstwo zniewagi (znieważenia, obrazy). Istotą tego czynu jest bowiem takie zachowanie sprawcy, które na podstawie przyjętych standardów społecznego i kulturowego postępowania stanowi wyraz pogardy, uwłaczania czci drugiemu człowiekowi (W. K., Zniesławienie i zniewaga, s. 169).
Zachowanie sprawcy przestępstwa z art. 216 kk polega na znieważeniu innej osoby. Ustawodawca bardzo ogólnie określa czynność sprawczą, nie wskazując bliżej sposobu zniesławienia. W doktrynie wskazuje się, że zniewagą są rozmaitego rodzaju zachowania, których wspólną cechą jest to, że wyrażają pogardę dla godności drugiego człowieka (J. Raglewski, w: Zoll, Kodeks karny, t. 2, 2006, s. 828). Znieważające zachowanie może przybrać formę słowną, kiedy sprawca posługuje się wulgaryzmami, słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, zarówno w formie ustnej, jak i pisemnej.
Istotą znieważenia jest okazanie pogardy, która w głębi wyraża ujemny stosunek do wartości, jaką reprezentuje sobą człowiek aniżeli lekceważenie. (Art. 216 KK red. Stefański 2018, wyd. 4/Sobczak)
Przestępstwo zniewagi może być popełnione tylko umyślnie, zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i ewentualnym. Sprawca musi zatem chcieć znieważyć pokrzywdzonego, albo przewidując, że jego słowa mogą mieć obraźliwy charakter, na to się godzić.
Niewątpliwie R. R. w dniach w dniach 23 grudnia 2018 roku, 09 marca 2019 roku, 4 kwietnia 2019 roku i 17 kwietnia 2019 roku, 27 kwietnia 2019 znieważył R. K. słowami powszechnie uznanymi za obelżywe. Ogólnie przyjęte oraz akceptowane normy obyczajowe przemawiają za uznaniem zwrotów takich jak na k. 13v ,k. 53v, k. 62v, 75v za wulgarne. Zwroty te w sposób oczywisty godzą godność pokrzywdzonej i jej dobre imię i ubliżają jej.
W art. 190 § 1 kk zostało ujęte przestępstwo groźby karalnej. Od groźby karalnej należy jednak odróżnić groźbę bezprawną, która jest pojęciem szerszym, obejmującym zarówno groźbę popełnienia przestępstwa (groźba karalna), jak i groźbę spowodowania postępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego, lub jego osoby najbliższej.
Czynność sprawcza omawianego przestępstwa polega na grożeniu innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub osoby dla niej najbliższej. Groźba jest zatem zapowiedzią spowodowania określonej dolegliwości, tj. wykonania czegoś, co zagrożony odczuje jako przykrość (krzywdę), a co wzbudzi u osoby zagrożonej uzasadnione poczucie obawy, że może się realnie zdarzyć. Groźba jest zatem rodzajem oddziaływania na psychikę ofiary przez przedstawienie jej zła (szkody), które ją spotka ze strony sprawcy lub innej osoby, na którą sprawca ma realny wpływ, i jest zdolny ją w bliżej nieokreślonym czasie wypełnić.
Przepis art. 190 § 1 kk nie określa formy groźby, tj. nie precyzuje, w jaki sposób sprawca ma ją wykonać. Może zatem przybrać postać wyraźną, ale także dorozumianą. Bez wątpienia możliwe jest grożenie słowem (ustnie), pismem, gestem (np. przez przystawianie noża do gardła, zbliżanie się z otwartym ogniem do przedmiotów łatwopalnych) lub jakimkolwiek innym zachowaniem pod warunkiem, że wynika z niego jasno, że sprawca chce wzbudzić w zagrożonym uzasadnioną obawę, że popełni przestępstwo na jego szkodę lub wobec jego osoby najbliższej. Również w orzecznictwie uznano, że forma groźby nie ma znaczenia, groźba może być wyraźna lub dorozumiana. Grozić można słowem, gestem lub innym zachowaniem się, które w zamiarze grożącego ma być zrozumiane jako groźba popełnienia przestępstwa i w rzeczywistości może być tak zrozumiana (wyr. SA w Lublinie z 6.2.2013 r., II AKa 273/12, L.).
Przestępstwo groźby karalnej zostaje dokonane tylko wtedy, gdy groźba wzbudza w ofierze uzasadnioną obawę jej spełnienia, jest to więc przestępstwo materialne (post. SN z 16.2.2010 r., V KK 351/09, Biul. PK 2010, Nr 3, poz. 36). Do jego znamion należy bowiem wystąpienie skutku polegającego na wzbudzeniu u adresata groźby uzasadnionej obawy, że zostanie ona spełniona. Dopiero z tą chwilą można uznać przestępstwo groźby karalnej za dokonane.
Bezsprzecznie R. R. dopuścił się także przestępstwa z art. 190 § 1 kk. W dniu 04 kwietnia 2019 roku podszedł do R. K. i kierował do niej groźby karalne. Groził, że jeśli jeszcze raz pójdzie na Policję, to ją zabije. Wskazać należy, że niewątpliwie oskarżony swoimi groźbami wzbudził u R. K. obawę ich spełnienia. Z zeznań R. K., jak i innych świadków – w tym M. K. (2), P. G., M. W. (2) wynika, że obawia się ona oskarżonego. W przeszłości została przez niego zaatakowana, a zatem groźby kierowane w jej kierunku traktuje jako realne do spełnienia. Obawa pokrzywdzonej była zatem w ocenie Sądu całkowicie uzasadniona, w szczególności z uwagi na wcześniejsze zachowania oskarżonego. Wobec powyższego, należy uznać, że dopuścił się przestępstwa z art. 190 § 1 kk.
Występkiem o charakterze chuligańskim, o którym mowa w art. 57a § 1 kk, zgodnie z ustawową definicją zawartą w art. 115 § 21 kk jest występek polegający na umyślnym zamachu na zdrowie, na wolność, na cześć lub nietykalność cielesną, na bezpieczeństwo powszechne, na działalność instytucji państwowych lub samorządu terytorialnego, na porządek publiczny, albo na umyślnym niszczeniu, uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli sprawca działa publicznie i bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego.
W zarzucie opisanym w pkt. I aktu oskarżenia wskazano, że działał on publicznie i bez powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego.
Przesłanka "działania bez powodu" lub z "oczywiście błahego powodu" odnosi się do motywacji (pobudek) podjętego działania. Ma ona charakter subiektywny, ale oceniana powinna być na podstawie przyjmowanych w społeczeństwie kryteriów, ocen i wartości. (wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 2 października 2013 r., VII Ka 822/13, LEX nr 1715935)
Sąd Okręgowy w Białymstoku, w wyroku z dnia 24 października 2014 r., sygn. VIII Ka 689/14 stwierdził, że: „koniecznym znamieniem czynu o charakterze chuligańskim jest to, aby sprawca przez swój czyn okazał w szczególności rażące lekceważenie porządku prawnego. Nie chodzi tu jednak o motywację sprawcy, rozumianą jako chęć okazania lekceważenia tych zasad, ale wydźwięk jego czynu w otoczeniu, które zetknęło się z czynem. Ta przesłanka jest spełniona wówczas, gdy sprawca, podejmując bezprawne zachowanie, nie liczy się z interesem jednostkowym lub całej zbiorowości, przy czym owo lekceważenie odbiega znacznie od przeciętności, jest rażące”.
Niewątpliwie R. R. zarzucanego mu czynu dokonał umyślnie i wykazał rażące lekceważenie porządku prawnego. Nadto miejsce i sposób jego działania mogły być dostrzegalne dla nieokreślonej liczby osób. Niewątpliwie zachowanie R. R. miało charakter chuligański, tj, działał publicznie i bez powodu, okazując przy tym lekceważący stosunek dla porządku prawnego.
Sąd przyjął, że zachowanie oskarżonego spełniało warunki czynu ciągłego, bo oskarżony podjął więcej niż dwa działania w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu. W myśl art. 12 § 1 kk, dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony; jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wielości zachowań za jeden czyn zabroniony jest tożsamość pokrzywdzonego. Przesłanka powziętego z góry zamiaru oznacza, że sprawca chce popełnić dwa lub więcej zachowań albo przewiduje możliwość ich popełnienia i na to się godzi (post. SN z 12.4.2007 r., WZ 7/07, OSNwSK 2007, Nr 1, poz. 817), a zarazem przystępując do realizacji pierwszego zachowania, obejmuje zamiarem wszystkie zachowania połączone znamieniem ciągłości (wyr. SN z 9.12.2009 r., V KK 290/09, OSNwSK 2009, Nr 1, poz. 2519).
Oskarżony zarzucanego mu czynu dopuścił się w okresie 5 lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy karny pozbawienia wolności, będąc skazanym wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Toruniu II Wydział Karny sygn. akt II K 12/16 z dnia 28 kwietnia 2016 roku, na karę 2 lat i 3 miesiąca pozbawienia wolności za przestępstwo określone w art. 299 § 1 kk i 190 § 1 kk, którą to odbywał w okresie od 09 listopada 2015 roku do dnia 08 czerwca 2017 roku, a zatem w warunkach określonych w art. 64 § 1 kk.
Zdaniem Sądu nie budzi wątpliwości możliwość przypisania oskarżonemu R. R. winy w zakresie dotyczącym w/w czynu ciągłego. W konsekwencji należy uznać, że oskarżony zdawał sobie sprawę z charakteru popełnionego przez siebie czynu i miał możliwość pokierowania swoim postępowaniem. Wskazać należy, że w ocenie Sądu oskarżony działał umyślnie, w formie zamiaru bezpośredniego.
Przepis art. 178a § 1 kk stanowi, że karze podlega, kto znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem powszechnym, co oznacza, że może być popełnione przez każdy podmiot zdatny do ponoszenia odpowiedzialności karnej. Przedmiotem ochrony wskazanego przepisu jest bezpieczeństwo ruchu lądowego, wodnego i powietrznego - główny przedmiot ochrony) oraz życie i zdrowie - dodatkowy przedmiot ochrony (J. Piórkowska-Flieger, w: Bojarski, Kodeks karny, 2006, s. 320).
Z treści art. 178a § 1 kk wynika, że dla stwierdzenia przesłanek popełnienia przestępstwa wskazanych w tym przepisie konieczne jest spełnienie następujących znamion: po pierwsze – sprawca powinien prowadzić pojazd mechaniczny, po drugie – prowadzący pojazd musi znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem innego środka odurzającego, wreszcie po trzecie – pojazd mechaniczny powinien być prowadzony w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Należy stwierdzić, że wszystkie wyżej wskazane przesłanki zostały spełnione w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego postępowania.
Niewątpliwie R. R. prowadził pojazd mechaniczny. Oskarżony kierował bowiem motorowerem marki R. (...) o nr rej. (...). Sąd Najwyższy uznał, że: ,,pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym jest każdy pojazd drogowy lub szynowy napędzany umieszczonym na nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower (wyr. SN z 4.2.1993 r., III KRN 254/92, OSP 1993, Nr 10). Prowadzenie pojazdu nie ma swojej legalnej definicji. Nie ma jednak wątpliwości, że prowadzenie pojazdu immanentnie łączy się z podjęciem czynności polegających na wprawieniu pojazdu w ruch, a następnie na utrzymywaniu pojazdu w ruchu (R.A. Stefański, Glosa do wyroku SN z 22.7.1993 r.; II KRN 110/93 oraz J. Wojciechowski, Kodeks karny, s. 102).
Oskarżony w chwili popełnienia czynu zabronionego znajdował się w stanie nietrzeźwości. Zgodnie z treścią art. 115 § 16 kk stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm ( 3) wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Został on poddany badaniu urządzeniem A. (...) (...) (...) z wynikiem o godzinie 21.21 – 1,04 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu
R. R. kierował pojazdem mechanicznym po drodze publicznej, gdzie odbywa się normalny ruch pojazdów, co stanowi prowadzenie pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym. Należy zauważyć, że dla wypełnienia znamion przestępstwa określonego w art. 178a § 1 kk wystarczające jest prowadzenie go w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego w jakiejkolwiek strefie ruchu, to jest w ruchu lądowym (drogowym lub kolejowym), wodnym lub powietrznym, (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie, II AKa 131/04, KZS 2004/9/3). Nie może budzić wątpliwości, że oskarżony prowadził pojazd w ruchu lądowym – jechał on bowiem ul. (...) w W..
Występek z art. 178a § 1 kk ma charakter umyślny, przy czym samo uruchomienie i prowadzenie pojazdu wymaga zamiaru bezpośredniego, natomiast fakt znajdowania się przez prowadzącego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego może być również objęty zamiarem ewentualnym. Niezbędna jest więc świadomość sprawcy, że może znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego i godzenie się z tą możliwością. Analizując zachowanie oskarżonego od strony podmiotowej, stwierdzić należy, że oskarżony, spożywając alkohol w dniu zdarzenia i to w takiej ilości, która podczas badania wyniosła 1,04 mg/l zdawał sobie sprawę z tego, że nie powinien prowadzić pojazdu mechanicznego, a mimo to dopuścił się takiego zachowania, umyślnie naruszając zasadę ruchu drogowego, tj. zasadę trzeźwości. W tym stanie rzeczy nie można mieć wątpliwości, że od strony podmiotowej oskarżony swoim zachowaniem wypełnił ustawowe znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Podkreślić należy, że kwestia karalności tego rodzaju zachowań jest powszechnie znana.
W niniejszej sprawie nie zachodzą żadne okoliczności wyłączające bezprawność oraz winę, a zatem oskarżonemu można zasadnie można było przypisać sprawstwo w odniesieniu do dokonanych przez niego występków.
Sąd ważąc wobec oskarżonego wymiar kary kierował się dyrektywami wskazanymi w treści przepisu art. 53 kk i miał na względzie stopień społecznej szkodliwości, bacząc przy tym by dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oskarżonego. Sąd miał także na względzie cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jak też dyrektywy w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.
Sąd w pkt. 1 wyroku oskarżonego R. R. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt. I aktu oskarżenia, z tym ustaleniem, że działał z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, to jest występku z art. 244 kk w zb. z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zb. z art. 216 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk, i za to w myśl art. 11 § 3 kk, i na podstawie art. 244 kk w zw. z art. 57a § 1 kk wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności.
W myśl art. 11 § 3 kk, jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów i wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Zgodnie z art. 11 § 3 kk, przepisem przewidującym najsurowszą karę był art. 244 kk, który przewiduje zagrożenie od 3 miesięcy do lat 5 kary pozbawienia wolności.
W ocenie Sądu orzeczona kara 1 roku pozbawienia wolności spełni cele wychowawcze i zapobiegawcze względem oskarżonego. Orzeczona kara będzie stanowiła dolegliwość adekwatną do popełnionych czynów, uświadomi oskarżonemu ich społeczną szkodliwość oraz skłoni go do przestrzegania porządku prawnego. Jedynie bezwzględna kara pozbawienia wolności spełni cele dla niej przewidziane i wdroży oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego w przyszłości. W ocenie Sądu wysokość wymierzonej kary jest zasadna i adekwatna do całokształtu okoliczności ujawnionych w sprawie i odpowiada wymogom prewencji ogólnej, spełniając potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa
Sąd wymierzając karę miał na uwadze znaczny stopień winy oskarżonego. Oskarżony jest osobą dorosłą, nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości co do jego poczytalności, wobec czego w czasie czynu mógł w pełni rozpoznać jego znaczenie i pokierować swoim postępowaniem. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu Sąd miał na uwadze dyrektywy określone w art. 115 § 2 kk. Stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego należy uznać za znaczny. Sąd wziął pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra oraz sposób działania oskarżonego.
Za okoliczność obciążającą przy wymiarze kary Sąd uznał uprzednią karalność oskarżonego oraz fakt że działał on w warunkach recydywy zwykłej. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności łagodzących.
W pkt. 2 wyroku Sąd na podstawie art. 41a § 1 i 4 kk w zw. z art. 43 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz zbliżania się do pokrzywdzonej R. K. na odległość mniejszą niż 300 metrów na okres 4 lat. W ocenie Sądu środek ten będzie stanowił ochronę dla pokrzywdzonej oraz zapewni jej komfort psychiczny.
Zgodnie z art. 57a § 2 kk w przypadku skazania za występek o charakterze chuligańskim Sąd obligatoryjnie orzeka dolegliwość pieniężną wobec sprawcy w postaci nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, chyba że orzeka obowiązek naprawienia szkody, obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub nawiązkę na podstawie art. 46 kk lub w przypadku braku ustalenia pokrzywdzonego nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł wobec oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej R. K. nawiązkę w kwocie 1000 złotych.
Sąd w pkt. 4 wyroku oskarżonego R. R. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt. II aktu oskarżenia, to jest występku z art. 178a § 1 kk i za to na podstawie art. 178a § 1 kk wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności.
Występek z art. 178a § 1 kk zagrożony jest karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Sąd uznał, że karą najbardziej adekwatną do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu będzie kara 10 miesięcy pozbawienia wolności. W ocenie Sądu orzeczona kara pozbawienia wolności spełni cele wychowawcze i zapobiegawcze względem oskarżonego i jednocześnie zostanie spełniony cel jej społecznego oddziaływania.
Sąd wymierzając karę R. R. miał na uwadze znaczny stopień winy oskarżonego. Oskarżony jest osobą dorosłą, nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości co do jego poczytalności, wobec czego w czasie czynu mógł w pełni rozpoznać jego znaczenie i pokierować swoim postępowaniem. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu, Sąd miał na uwadze dyrektywy określone w art. 115 § 2 kk. Stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego należy uznać za znaczny. Oskarżony dopuścił się przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, a co za tym idzie takiego, które bardzo często w sposób bezpośredni zagraża najwyższym dobrom chronionym prawem, tj. zdrowiu i życiu ludzkiemu. Podkreślić należy, że prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwym stanowi umyślne (tj. świadome działanie wbrew zakazowi) naruszenie jednej z najbardziej podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. R. R. narażał na niebezpieczeństwo nie tylko siebie, ale też innych uczestników tego ruchu. Oskarżony pozostawał pod wpływem alkoholu, zatem jego możliwości postrzegania, reagowania, racjonalnego postępowania były w istotny sposób ograniczone, a zdolność postrzegania i prawidłowego reagowania na sytuację osłabione. Także pozostałe okoliczności zdarzenia pozwalają ocenić zachowanie oskarżonego jako wysoce naganne.
Jako okoliczność obciążającą Sąd potraktował fakt uprzedniej karalności. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności łagodzących.
W pkt. 5 wyroku Sąd na podstawie art. 42 § 2 kk w zw. z art. 43 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 4 lat. Skazanie sprawcy występku z art. 178a § 1 kk łączy się z koniecznością orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Oskarżony powinien zostać z niego wyeliminowany dla bezpieczeństwa własnego, a przede wszystkim bezpieczeństwa innych użytkowników ruchu.
Sąd w pkt. 6 wyroku na podstawie art. 43a § 2 kk orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 5.000 złotych. Orzeczenie tego środka karnego było również obligatoryjne w przedmiotowej sprawie, natomiast jego wysokość ustalona została w oparciu o możliwości zarobkowe oskarżonego, a nadto jego wysokość odpowiada najniższej możliwej do orzeczenia kwocie.
Na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk, art. 86 § 1 kk Sąd w pkt. 7 wyroku połączył oskarżonemu wymierzone kary pozbawienia wolności w pkt. 1 i 4 wyroku i wymierzył mu łączną karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.
W myśl art. 86 § 1 kk, Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 20 lat pozbawienia wolności. Sąd mógł zatem wymierzyć oskarżonemu karę pozbawienia wolności od 1 roku do 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności. Określając wobec R. R. wymiar kary łącznej pozbawienia wolności na 1 rok i 6 miesięcy, a więc przy zastosowaniu zasady asperacji, Sąd miał na względzie nie tylko prewencyjne dyrektywy jej wymiaru, ale także związek podmiotowo - przedmiotowy zachodzący pomiędzy czynami. Im bardziej jest on ścisły, tym bardziej powinno się stosować zasadę absorpcji. Należy zwrócić uwagę, że pomiędzy przestępstwami popełnionymi przez oskarżonego zachodził bliski związek czasowy i miejscowy, jednakże czyny oskarżonego skierowane były przeciwko innym dobrom prawnym. Analiza całokształtu wskazanych okoliczności, doprowadziła Sąd do przekonania, że przy zastosowaniu wobec oskarżonego zasady asperacji powinna być oskarżonemu wymierzona kara łączna 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Dodatkowo za zastosowaniem zasady asperacji przemawiała potrzeba uwzględnienia prewencyjnego oddziaływania kary, tak w znaczeniu prewencji indywidualnej, jak i ogólnej. R. R. jest osobą, która nie wyciągnęła żadnych konstruktywnych wniosków ze swoich sprzecznych z prawem działań, w tym po raz kolejny dopuściła się popełnienia przestępstw. Naganna postawa oskarżonego nakazuje ze szczególną uwagą odnieść się do jego osoby, a kolejne popełniane przez niego przestępstwa wskazują, że stosowane dotychczas zabiegi resocjalizacyjne okazały się nieskuteczne. Uwzględniając rodzaj i zakres popełnionych przez skazanego przestępstw, orzeczenie kary łącznej nie może stanowić dla skazanego swoistej premii, niwecząc cele jakie przyświecały Sądowi przy wymierzaniu poszczególnych kar jednostkowych. Oskarżony musi bowiem zdać sobie sprawę z tego, że popełnienie ponownie przestępstwa nie pozostaje bezkarne i spotyka się z surową represją karną.
Z uwagi na sytuację majątkową oskarżonego, Sąd w pkt. 8 wyroku na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił R. R. w całości od ponoszenia kosztów sądowych, a wydatkami obciążył Skarb Państwa.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie
Data wytworzenia informacji: